شاخصه‌های عدالت قضایی از منظر امیر المؤمنین علی(ع) با رویکردی برآرای امام خمینی(س)

از مهم‌ترین اهداف حکومت اسلامی برپا داشتن حق و احقاق حق صاحبان حقوق و دفع باطل و طرد باطلگرایان و در نهایت اجرای احکام و حدود الهی در مقام قضاوت و داوری است، که از آن به «عدالت قضایی» تعبیر می‌شود. این مقصد جز با وجود دستگاه قضایی مستقل، عدالت محور، مقتدر، قاطع واستوار که با کمال دقت و احتیاط و پرهیز از لغزش و انحراف ضامن اجرای مقررات الهی باشد، قابل تصور نیست. از این رو سیستم قضایی یک جامعه باید به گونه‌ای طراحی شود که مال، جان و حیثیت افراد آن در قوانین مدون و همچنین در شیوه‌های اجرایی آن رعایت شده باشد. بی‌تردید عدالت، در نظام قضایی اسلام برخاسته از آموزه‌های قرآن، روایات و سیرة عملی معصومین(ع) خصوصاً حضرت امیرالمؤمنین علی(ع) است که شالوده و شاکله نظام قضایی اسلام را تشکیل می‌دهد. در این راستا رویکرد امام خمینی(س) به شاخصه‌های عدالت قضایی با توجه به سیرة عملی معصوم(ع) برای جامعة اسلامی در عصر حاضر لازم وضروری است.  از آنجا که روش دادرسی، یک نظامِ شکلی است نه محتوایی و در حال حاضر نظام‌های قضایی و دادرسی غالباً به تقلید از یکدیگر تدوین می‌شود و دائماً در حال تغییر هستند؛ از این رو ضرورت تبیین روش‌های دادرسی عادلانه در نظام قضایی اسلام و استقرای شاخصه‌های دادرسی اسلامی به منظور الگوسازی این نظامِ عادلانه امری اجتناب‌ناپذیر می‌نماید.